Hartkwaal Debora (47) werd gemist door overgewicht
‘In plaats van redding kreeg ik verwijten’

‘Nou, ga maar even op de behandeltafel liggen. U heeft ook wel heel veel overgewicht hè?’ Ze deed met haar draaiende ogen en het slaken van een diepe zucht niet echt veel moeite om haar irritatie over mijn voorkomen te verbergen. ‘Is dit nou zo spoedeisend dat u hier moet komen op vrijdagavond’, mopperde ze verder. Ik voelde me al doodziek, maar deze dienstdoende arts op de huisartsenpost gaf me een nog rotter gevoel.

Stelde ik me nou echt aan? Tot mijn verbazing schaamde ik me toen ik voorzichtig mijn verhaal probeerde te doen, terwijl ze mijn dikke buik bekeek en niet bepaald voorzichtig bevoelde. ‘Ja, dit zit vol ontlasting. Er zit geen beweging meer in die darmen, u moet gelaxeerd worden’, concludeerde ze binnen een paar tellen.

Ik probeerde nog aan te geven dat ik me zorgen maakte over die dikke buik en alle andere klachten. Die buik was opeens zoveel dikker dan anders. Er waren plots ook groeistrepen op verschenen en die zaten vol vocht, leek het wel.

‘En mijn benen en voeten dan’, probeerde ik voorzichtig. ‘Waarom zijn die dan zo opgezet?’ ‘Ik vind dat wel meevallen’, antwoordde ze resoluut. ‘En ja, die stevige onderdanen horen ook bij uw overgewicht hè?’ Opnieuw dat draaien met die ogen. Opnieuw die zucht.

‘Maar ik heb nog nooit opgezette benen gehad. Zelfs niet toen ik zwanger was. En ik ben echt opeens heel veel zwaarder en opgezetter dan normaal’, sputterde ik tegen. De dokter hoorde het al niet meer. Ze was achter haar bureau gedoken om een recept voor een berg laxeermiddelen uit te schrijven. Mijn verdere klachten, zoals de extreme kortademigheid en vermoeidheid, pijn, het niet kunnen liggen op mijn rug, koorts en bloed ophoesten; ze wilde het overduidelijk niet meer horen. En ik had de kracht niet om me ertegen te verzetten.

Ik ben dik. Al heel lang. Morbide obese, volgens de maatstaven. Ik vond dat na een leven vol diëten en lijnen geen probleem meer. Had een actieve leefstijl, at zo goed mogelijk, was zo gezond als een vis, kon alles en voelde me prima in mijn vel. Tot ik ziek werd. Heel ziek.

Wat we die vrijdagavond op de huisartsenpost niet wisten, was dat een genetisch defect gecombineerd met een zware griep eerder dat jaar mijn hart had aangetast. Ik had op dat moment heel ernstig hartfalen met een hartpompfunctie van nog maar 8 tot 10 procent.

Mijn hele lijf liep vol vocht, dat er door het hart niet meer uitgepompt kon worden. Vandaar mijn extra dikke benen, buik en opgezwollen gezicht en ook de kortademigheid en vermoeidheid. In gewone mensentaal: ik was bezig dood te gaan. En dat voelde ik zelf ook wel.

Maar de dokter zag het niet. Ze miste alle signalen. Ik denk -maar dat is gissen- doordat ze alleen maar een dikke vrouw voor zich zag en daar alle klachten aan weet. Mijn verhaal, mijn zorgen, mijn angst en paniek; ze wilde er niet naar luisteren. Had ik maar niet zo dik moeten worden, leek ze voor mijn gevoel te denken.

Ik weet niet zeker of het klopt, maar ik voelde haar minachting, ik voelde haar vooroordelen, terwijl ik op mijn aller aller kwetsbaarst bij haar kwam en om hulp smeekte. Omdat ik dondersgoed voelde dat er iets grandioos mis was. Omdat ik dondersgoed voelde dat er snel iets moest gebeuren om me in leven te houden. Maar in plaats van redding kreeg ik verwijten en irritatie.

Een paar dagen later belandde ik alsnog op de eerste hulp in het ziekenhuis. Binnen no time hadden ze de diagnose: een hartspierziekte, naar later bleek door een genetische afwijking in onze familie.

‘U moet wel een enorme doorzetter zijn, want de meeste mensen komen hier wat eerder mee’, zei de cardioloog. Ik was dus geen aansteller, ik had het wel goed aangevoeld. En mijn overgewicht had niks te maken met deze ziekte. ‘Dit is gewoon pech hebben, het had iedereen kunnen overkomen’, drukte de arts me op het hart. Ik kon alleen nog maar huilen.